स्पर्धा परीक्षेत यश मिळवायचे आहे? मग दिवसाला १८ तास अभ्यास करू नका, फक्त या ४ स्मार्ट सवयी अंगीकारा!

नमस्कार विद्यार्थी मित्रांनो,

सध्याच्या काळात सरकारी नोकरी मिळवणे हे लाखो तरुणांचे स्वप्न आहे. मग ती एमपीएससी असो, पोलीस भरती असो किंवा तलाठी भरती. यासाठी मुले रात्रंदिवस लायब्ररीत बसून अभ्यास करतात. पण दुर्दैवाने जागा कमी आणि अर्ज करणारे लाखो असतात. मग अशा प्रचंड स्पर्धेत आपला नंबर कसा लागणार?

अनेक मुलांना वाटते की दिवसाला १८ तास अभ्यास केला तरच पोस्ट मिळते. पण हे पूर्णपणे चुकीचे आहे. यशस्वी होणारे विद्यार्थी १८ तास अभ्यास करत नाहीत, तर ते स्मार्ट अभ्यास करतात. गधड्यासारखे कष्ट करण्यापेक्षा वाघासारखी झेप घेण्यासाठी कोणत्या ४ सवयी लावून घेतल्या पाहिजेत, हे आज आपण सविस्तर पाहणार आहोत.

अभ्यासक्रम हाच तुमचा खरा नकाशा आहे

तुम्ही कधी विचार केला आहे का की आपण प्रवासाला निघताना रस्ता माहीत नसेल तर काय करतो? आपण गुगल मॅप लावतो. त्याचप्रमाणे स्पर्धा परीक्षा हा एक मोठा प्रवास आहे आणि अभ्यासक्रम (Syllabus) हा त्याचा नकाशा आहे.

$ads={1}

अनेक मुले बाजारात आलेले कोणतेही नवीन पुस्तक उचलतात आणि पहिल्या पानापासून वाचायला सुरुवात करतात. ही सर्वात मोठी चूक आहे. अभ्यास सुरू करण्याआधी आयोगाचा अभ्यासक्रम तुमच्या टेबलावर चिकटवून ठेवा. रोज सकाळी उठल्यावर आधी तो वाचा. यामुळे तुम्हाला समजते की नक्की काय वाचायचे आहे आणि काय सोडून द्यायचे आहे. अनावश्यक गोष्टी वाचण्यात तुमचा वेळ वाया जात नाही.

जुन्या प्रश्नपत्रिकांचे विश्लेषण

जुन्या प्रश्नपत्रिका (Previous Year Questions) हे स्पर्धा परीक्षेतील यशाचे सर्वात मोठे गुपित आहे. नवीन विद्यार्थी फक्त पुस्तके वाचतात, पण स्मार्ट विद्यार्थी आधी जुन्या प्रश्नपत्रिका बघतात.

जेव्हा तुम्ही मागील ५ वर्षांच्या प्रश्नपत्रिका सोडवता, तेव्हा तुम्हाला आयोगाच्या मनाचा ठाव लागतो. तुम्हाला कळते की कोणत्या विषयावर वारंवार प्रश्न विचारले जात आहेत. उदाहरणार्थ, जर इतिहासात समाजसुधारकांवर दरवर्षी प्रश्न येत असेल, तर तो घटक पक्का केला पाहिजे. जुन्या प्रश्नांचा सराव केल्यामुळे तुमचा आत्मविश्वास वाढतो आणि परीक्षेत वेळेचे नियोजन करणे सोपे जाते.

विसरणे नैसर्गिक आहे, म्हणून १-७-२१ पद्धत वापरा

खूप अभ्यास करूनही परीक्षेत आठवत नाही, अशी अनेक विद्यार्थ्यांची तक्रार असते. हे खूप नैसर्गिक आहे कारण मानवी मेंदू अनावश्यक गोष्टी विसरून जातो. यावर मात करण्यासाठी १-७-२१ ही रिविजनची पद्धत वापरा.

$ads={2}

याचा अर्थ असा की आज तुम्ही जो विषय वाचला आहे, त्याची पहिली उजळणी (Revision) २४ तासांच्या आत म्हणजे १ दिवसात करा. दुसरी उजळणी ७ दिवसांनी करा आणि तिसरी उजळणी २१ दिवसांनी करा. जेव्हा तुम्ही एकाच माहितीची तीन वेळा ठराविक अंतराने उजळणी करता, तेव्हा ती माहिती तुमच्या मेंदूच्या कायमस्वरूपी कप्प्यात (Permanent Memory) साठवली जाते. त्यामुळे परीक्षेच्या वेळी तुम्हाला नक्कीच आठवेल.

सोशल मीडिया : शत्रू की मित्र?

स्पर्धा परीक्षा करताना मोबाईल वापरू नये, असे अनेकजण सांगतात. पण आजच्या काळात मोबाईल हे अभ्यासाचे एक मोठे साधन आहे. प्रश्न हा आहे की तुम्ही त्याचा वापर कसा करता.

जर तुम्ही इंस्टाग्रामवर रील्स बघण्यात तास वाया घालवत असाल, तर मोबाईल तुमचा शत्रू आहे. पण जर तुम्ही टेलिग्रामवर चालू घडामोडींचे अपडेट्स वाचत असाल किंवा युट्युबवर अवघड गणिताचे व्हिडिओ बघत असाल, तर तोच मोबाईल तुमचा मित्र आहे. स्वतःवर ताबा ठेवा आणि अभ्यासाच्या वेळी मोबाईलचा डेटा बंद ठेवा. मनोरंजनासाठी दिवसातील फक्त अर्धा तास द्या.

                  मित्रांनो, यश हे एका रात्रीत मिळत नाही. ते सातत्याने केलेल्या प्रयत्नांचे फळ असते. स्पर्धा परीक्षा ही संयमाची परीक्षा आहे. वर दिलेल्या ४ गोष्टी जर तुम्ही मनापासून पाळल्या, तर २०२५ मध्ये तुमच्या अंगावर वर्दी किंवा हातात सरकारी नोकरी नक्कीच असेल.

तुम्ही अभ्यासासाठी दिवसातील किती तास देता आणि रिविजन कशी करता? हे आम्हाला कमेंट करून नक्की सांगा.