केंद्रप्रमुख भरती अभ्यासक्रम आणि परीक्षेचे स्वरूप

.

महाराष्ट्र राज्य परीक्षा परिषदेमार्फत घेण्यात येणारी केंद्रप्रमुख भरती परीक्षा IBPS या संस्थेद्वारे आयोजित केली जाते. परीक्षेचे स्वरूप आणि अभ्यासक्रम खालीलप्रमाणे आहे.

केंद्रप्रमुख भरती अभ्यासक्रम आणि परीक्षेचे स्वरूप


केंद्रप्रमुख परीक्षा स्वरूप

  • एकूण गुण: २००
  • एकूण प्रश्न: १०० (प्रत्येक प्रश्नाला २ गुण)
  • वेळ: २ तास (१२० मिनिटे)
  • प्रश्नपत्रिकेचे स्वरूप: वस्तुनिष्ठ बहुपर्यायी (Multiple Choice Questions - MCQ)

अभ्यासक्रम मुख्यत्वे दोन भागांमध्ये विभागलेला आहे: भाग १ - अभियोग्यता चाचणी आणि भाग २ - शालेय शिक्षण क्षेत्रातील ज्ञान.

केंद्रप्रमुख भरती अभ्यासक्रम आणि परीक्षेचे स्वरूप

.....

भाग १: अभियोग्यता चाचणी (Aptitude Test) - (१०० गुण)

.....

या भागामध्ये उमेदवाराची बौद्धिक आणि तार्किक क्षमता तपासली जाते.

विषयप्रमुख घटक
१. बुद्धिमत्ता व अभियोग्यता• तर्कक्षमता आणि अनुमान (Logical Reasoning)
• वेगात्मकता आणि अचूकता (Speed and Accuracy)
• सांकेतिक भाषा (Coding-Decoding)
• अक्षरमाला आणि संख्यामाला (Alphabet and Number Series)
• नातेसंबंध (Blood Relations)
• वेन आकृत्या (Venn Diagrams)
• घड्याळ आणि कॅलेंडर
२. गणितीय क्षमता• संख्याज्ञान आणि संख्यांचे प्रकार
• बेरीज, वजाबाकी, गुणाकार, भागाकार
• सरासरी, टक्केवारी (Percentage), नफा-तोटा
• सरळव्याज आणि चक्रवाढ व्याज • काळ-काम-वेग
• भूमिती (क्षेत्रफळ, परिमिती, घनफळ)
३. इंग्रजी भाषा• शब्दसंग्रह (Vocabulary) • व्याकरण (Grammar - Articles, Tenses, Prepositions)
• वाक्यरचना (Sentence Structure)
• उताऱ्यावरील प्रश्न (Comprehension)
• समानार्थी आणि विरुद्धार्थी शब्द
४. मराठी भाषा• शब्दसंग्रह (शब्दसिद्धी)
• व्याकरण (प्रयोग, समास, अलंकार, विभक्ती) • म्हणी व वाक्प्रचार • उताऱ्यावरील प्रश्न • समानार्थी आणि विरुद्धार्थी शब्द

भाग २: शालेय शिक्षण क्षेत्रातील ज्ञान (Knowledge in School Education Sector) - (१०० गुण)

_____________

या भागामध्ये शिक्षण क्षेत्राशी संबंधित कायदे, योजना आणि प्रशासकीय ज्ञानावर भर दिला जातो.

विषयप्रमुख घटक
१. शिक्षण क्षेत्रातील कायदे व नियम• भारतीय राज्यघटना: शिक्षण विषयक तरतुदी (कलम २१-अ, ४५, ५१-अ).
• शिक्षण हक्क कायदा (RTE Act, 2009): कलम आणि तरतुदी. • बाल हक्क संरक्षण कायदा (२००५).
• माहितीचा अधिकार कायदा (RTI Act, 2005).
• नागरी हक्क संरक्षण अधिनियम (१९५५).
२. राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरणे• राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP 2020): प्रमुख शिफारसी आणि रचना.
• राष्ट्रीय अभ्यासक्रम आराखडा (NCF 2005 आणि नवीन). • राज्य अभ्यासक्रम आराखडा (SCF).
३. प्रशासकीय आणि आर्थिक नियम• महाराष्ट्र नागरी सेवा नियम (रजा, शिस्त, वेतन).
• शालेय पोषण आहार योजना: नियम व अंमलबजावणी.
• शाळा व्यवस्थापन समिती (SMC): रचना आणि कार्ये.
• आर्थिक नियम: B.P.M.S. (Budget Preparation and Monitoring System), लेखासंहिता.
• शाळा सिद्धी, सरल प्रणाली, UDISE+.
४. सामान्य ज्ञान आणि माहिती तंत्रज्ञान• चालू घडामोडी (शिक्षण क्षेत्राशी संबंधित).
• माहिती तंत्रज्ञान (ICT) आणि संगणक : Microsoft Office (Word, Excel, PowerPoint), इंटरनेटचा वापर.
• केंद्र आणि राज्य शासनाच्या शिक्षण विषयक योजना (उदा. समग्र शिक्षा, शिष्यवृत्ती योजना).
५. मानसशास्त्र आणि पर्यवेक्षण• बालमानसशास्त्र आणि अध्यापनशास्त्र.
• शालेय पर्यवेक्षण आणि नेतृत्वगुण.
• विशेष गरजा असलेल्या बालकांचे शिक्षण.
• मूल्यमापन पद्धती (आकारिक व संकलित).

हा अभ्यासक्रम तुझ्या तयारीसाठी एक योग्य दिशा देईल. ऑल द बेस्ट!

.

Online अर्ज भरण्यासाठी वेबलिंक पुढे दिलेल्या apply Now बटनावर click करा.

केंद्रप्रमुख परीक्षा सोबती

केंद्रप्रमुख परीक्षा सोबती

तुमच्या तयारीसाठी एक संपूर्ण डिजिटल मार्गदर्शक

परीक्षेचे स्वरूप एका दृष्टिक्षेपात

ही परीक्षा IBPS द्वारे घेतली जाईल आणि ती वस्तुनिष्ठ बहुपर्यायी (MCQ) स्वरूपाची असेल. परीक्षेच्या मुख्य घटकांची माहिती खाली दिली आहे, ज्यामुळे तुम्हाला तुमच्या अभ्यासाचे नियोजन करण्यास मदत होईल.

💯

२०० गुण

एकूण १०० प्रश्न, प्रत्येकी २ गुण.

⏱️

१२० मिनिटे

परीक्षेसाठी २ तासांचा कालावधी.

✍️

२ भाग

अभियोग्यता आणि शिक्षण ज्ञान.

तुमची तयारी किती झाली?

अभ्यासक्रमातील प्रत्येक घटकासाठी खाली दिलेल्या चेकलिस्टचा वापर करा. तुम्ही पूर्ण केलेल्या घटकांवर टिक करा आणि तुमची प्रगती चार्टमध्ये पहा. यामुळे तुम्हाला कोणते विषय बाकी आहेत याचा अचूक अंदाज येईल.